Các nét đặc trưng văn hóa Cộng hòa Séc vẫn được gìn giữ suốt nhiều thế kỷ qua mặc cho mọi sự đổi thay.Cho dù đó là những thay đổi từ phía chính phủ, chiến tranh hay những làn sóng phản đối, trái tim của người Séc luôn hướng về các giá trị truyền thống của đất nước này.
Văn hóa Gia đình
Gia đình là yếu tố quan trọng của văn hóa Cộng hòa Séc và thường được đặt lên hàng đầu. Việc các bà mẹ nấu ăn và nuôi dạy con cái trong khi các ông bố làm việc, được coi là chuẩn mực của các gia đình truyền thông.
Các gia đình đa thế ở Séc mở rộng vô cùng thú vị. Người lớn tuổi trong các gia đình này có một loạt trải nghiệm đáng kinh ngạc. Ví dụ, ông bà có những câu chuyện về chiến tranh và những thời kỳ khó khăn trong khi con cái của họ lớn lên cùng với Bức màn sắt (Iron curtain). Trong khi đó, các thế hệ trẻ chỉ trải qua chủ nghĩa tư bản và tự do ngôn luận.
- Các gia đình thường xuyên đi nghỉ cùng nhau – đặc biệt là vào tháng Tám. Họ thích đến thăm các bãi biển Địa Trung Hải và Công viên Quốc gia Séc.
- Praha có rất nhiều sân chơi, hố cát và nhà hàng cũng trở nên thân thiện hơn với trẻ em.
- Trẻ em khá ngoan ngoãn và được dạy cách tôn trọng người lớn tuổi. Và, mong muốn của trẻ không phải lúc nào cũng được ưu tiên trước hết.
- Người Séc thích tổ chức các ngày lễ cùng nhau và bữa trưa Chủ nhật được coi là dịp để gia đình quây quần bên nhau.
- Người sử dụng lao động nói chung thông cảm với các công việc gia đình và luôn ưu tiền gia đình trên tất cả. Chắc chắn bạn sẽ bắt gặp các ông bố tại sự kiện của trường học hơn ở các quốc gia khác.
- Nhiều bà mẹ được nghỉ ở nhà với trẻ cho đến khi trẻ được 3 tuổi.
Văn hóa Lối sống
So với nhiều nước phương Tây, Cộng hòa Séc luôn biết cách cân bằng công việc và vui chơi. Người Séc yêu thích thời gian nhàn rỗi và tận dụng thời gian đi làm. Các kỳ nghỉ được lên kế hoạch kĩ càng và các công viên luôn được tận dụng triệt để vào những dịp này.
Cộng hòa Séc có mức tiêu thụ bia cao nhất thế giới. Người dân ở Séc coi Bia như nước uống thông thường và uống thường xuyên.
Và, Prague (nơi có cộng đồng người Việt lớn nhất tại Séc) có hàng trăm quán rượu và địa điểm để thưởng thức đồ uống. Người Séc thích mọi loại đồ uống, bia cho buổi sáng và rượu vào bữa tối.
- Người Séc ưa chuộng cottage culture. Nhiều gia đình có những ngôi nhà nhỏ ở vùng quê mà họ đến thăm bất cứ khi nào có thể. Praha có thể cảm thấy đặc biệt vắng vẻ vào cuối tuần trong mùa hè.
- Người Séc thích các hoạt động ngoài trời. Từ việc làm vườn tại cho đến trượt tuyết băng qua miền đồng quê (cross-country skiing), các hoạt động ngoài trời chính là nét nổi bật của văn hóa Cộng hòa Séc.
- Tại Prague (Praha) Mọi người thích ăn tối ở ngoài thay vì tự nấu ở nhà.
- Người Séc có khiếu hài hước khá đen tối (dark sense of humor). Họ thích chế giễu bản thân và.
Nghi thức và phong tục
Ở Séc, phép xã giao luôn được đề cao. Người Séc coi trọng những người có ứng xử tốt và đặc biệt yêu quý một đứa trẻ biết cư xử. Và, những người lớn tuổi sẽ công khai bài tỏ vẻ không hài lòng về hành vi “lạ”.
Phong tục số một được để ý là những lời chào xã giao. Trẻ em được dạy ngay từ khi còn nhỏ để nói “Dobrý den” với hầu hết mọi người, ngoại trừ bạn bè và gia đình. Nếu bạn đến thăm Cộng hòa Séc, bạn nên học ít nhất một cụm từ này.
Các phong tục khác:
- Bạn nên nhường ghế trên tàu điện ngầm, v.v. cho người lớn tuổi hoặc trẻ nhỏ. Vì Văn hóa Cộng hòa Séc là văn hóa Tôn trọng Người cao tuổi .
- Nếu bạn đến thăm nhà một ai đó hoặc thậm chí một văn phòng nào đó, bạn thường phải cởi giày, thậm chí sẽ có dép đi trong nhà cho bạn!
- Ngoài ra, nếu bạn đến thăm nhà, hãy mang theo hoa hoặc một chút gì đó để tặng hoặc một chút bánh ngọt.
Tất nhiên, bạn có thể tìm thấy những khoảnh khắc mà bạn nghĩ rằng người Séc thiếu phép xã giao.
Ví dụ:
- Người Séc có cảm nhận về không gian vật lý khác với một số nước phương Tây. Nếu bạn cảm thấy đông đúc trên xe điện, đừng quá khó chịu. Văn hóa Cộng hòa Séc không có nhiều không gian cho sự riêng tư.
- Đứng xếp hàng đợi đôi khi có thể gây nhầm lẫn và những trường hợp ai đến trước được phục vụ trước.
- Nepotism khá phổ biến trong văn hóa Cộng hòa Séc. Nếu bạn đến gặp bác sĩ hoặc thậm chí ai đó “quyền lực”, bạn có thể mang theo hoa hoặc sô cô la.
Sự kiện thể thao và văn hóa
Người Séc phát cuồng vì bóng đá (soccer/ football) và khúc côn cầu. Các đội tuyển quốc gia cho cả hai môn thể thao đều được tôn trọng trên toàn thế giới và luôn có lượng người theo dõi khổng lồ tại địa phương. Mỗi môn thể thao cũng có các giải đấu phổ biến trong nước.
Người Séc vô cùng ưa thích các hoạt động ngoài trời và thể thao. Cộng hòa Séc có rất nhiều con đường du lịch có các bảng chỉ dẫn cẩn thận. Chúng thường được sử dụng bởi những người trượt tuyết, người đi xe đạp và người đi bộ.
Trò chơi tiêu khiển quốc gia của Cộng hòa Séc là săn Nấm. Hàng năm, người Séc săn tìm nấm miễn phí trong rừng.
Mặt khác, văn hóa Cộng hòa Séc tràn ngập nghệ thuật và các sự kiện văn hóa.
Người Séc thích đến nhà hát và có rất nhiều nhà hát nhỏ ở Praha. Mỗi phòng cung cấp một loạt các tác phẩm âm nhạc và sân khấu nhỏ. Các lễ hội mùa hè cũng rất phổ biến – bao gồm các rạp hát và các buổi biểu diễn cho trẻ em.
Các ngày lễ của Séc
Những ngày lễ ở Séc là một phong vũ biểu tuyệt vời của nền văn hóa Cộng hòa Séc. Người Séc kỷ niệm nhiều ngày lễ tiêu chuẩn nhưng với guồng quay của riêng họ.
Và, có rất nhiều lễ kỷ niệm truyền thống trong suốt cả năm. Có một lịch sử lâu đời ở đây về việc đánh dấu các mùa với các lễ hội và nhân vật khác nhau.
- Lịch Séc ghi tên mỗi ngày trong năm. Vì vậy, nếu ngày tên hôm nay là Martina, thì Martina sẽ được kỷ niệm Ngày tên của mình (Svátek). Trẻ em nhận được những món quà nhỏ vào “ngày tên của chúng” và mọi người thường được chúc phúc. Và, cửa hàng hoa nào cũng có biển báo tên trong ngày.
- Năm mới khá truyền thống với pháo hoa và lễ kỷ niệm.
- Lễ Phục sinh
- Lễ Giáng sinh
