Hôm nay ngay 6/10, lãnh đạo hơn 40 quốc gia đã tập trung tại thủ đô Praha, Cộng hòa Séc để tham dự hội nghị Cộng đồng Chính trị châu Âu (EPC).
Nền tảng đối thoại, hợp tác chính trị ở châu Âu
Thành lập Cộng đồng Chính trị châu Âu (EPC) là để chuẩn bị cho sự hội nhập của các ứng cử viên gia nhập EU. Vì là lần đầu tiên được tổ chức cho nên diễn đàn này là những bước đi đầu tiên cho những kế hoạch tiếp theo của EU trong bối cảnh bất ổn an ninh, khủng hoảng về kinh tế – năng lượng xảy ra thời gian qua do xung đột giữa Ukraine và Nga.
Mục đích cộng đồng này được hình thành đã được Tổng thống Pháp đề cập vào tháng 5/2022 và trình bày tại cuộc họp của Hội đồng châu Âu cuối tháng 6 trong nhiệm kỳ chủ tịch của mình. Vì là định dạng mới nên Cộng đồng này chưa hình thành cấu trúc cụ thể để thay thế cho tổ chức nào hiện có trong EU.
Đáng chú ý hiện Cộng hòa Séc đang là quốc gia giữ vị trí Chủ tịch luân phiên EU sẽ thực hiện tổ chức một Hội nghị thượng đỉnh EU một ngày ngay sau Hội nghị của Cộng đồng chính trị châu Âu. Đây được xem là hướng đi quan trọng, cần thiết để tìm kiếm tương lai của cộng đồng này và định hướng chung cho các hoạt động tiếp theo của Liên minh châu Âu.
Điểm đáng chú ý nữa là với sự thành lập Cộng đồng chính trị châu Âu giúp tạo nên một diễn đàn rộng lớn với sự góp mặt của những quốc gia ngoài Liên minh châu Âu (EU) cùng hướng đến mục đích chung là bảo vệ các giá trị của châu Âu, đẩy mạnh hợp tác chính trị, an ninh, năng lượng, giao thông, đầu tư cơ sở hạ tầng và việc đi lại giữa các quốc gia.
Thực tế cho thấy, nhiều năm qua Liên minh châu Âu vẫn chưa có sự đầu tư đủ mạnh vào các vùng lân cận. Cộng đồng Chính trị châu Âu sẽ trở thành một diễn đàn mở để các quốc gia trong khu vực thúc đẩy hợp tác đầu tư, tăng cường kết nối, hợp tác chặt chẽ với những quốc gia châu Âu.
Vấn đề trọng tâm đề cập tại ECP
Thành lập Cộng đồng chính trị châu Âu nhằm tạo nền tảng thúc đẩy đối thoại, hợp tác chính trị, bao gồm cả những quốc gia mong muốn được gia nhập Liên minh châu Âu (EU).
Trong thư mời, Chủ tịch Hội đồng Liên minh châu Âu cũng cho biết, Hội nghị lần này không đưa ra tuyên bố chung, mục tiêu nhằm để tạo diễn đàn giúp các nước chia sẻ quan điểm của mình, tìm tiếng nói chung về các vấn đề nóng hiện nay.
Mục đích chính của hội nghị Cộng đồng Chính trị châu Âu lần này nahwmf thực hiện thảo luận chính trị về vấn đề chiến lược có liên quan tới lợi ích chung của châu Âu. Vấn đề trọng tâm chính là xung đột tại Ukraine, những ảnh hưởng chung đến khu vực.
Cộng đồng Chính trị Châu Âu (EPC) cũng thảo luận về tình hình an ninh và hòa bình trong khu vực. Đề xuất các giải pháp củng cố an ninh, ổn định châu lục, thúc đẩy tìm kiếm giải pháp nhằm thực hiện giải quyết khủng hoảng năng lượng, vấn đề về biến đổi khí hậu, cũng như tình hình kinh tế chung của châu Âu.
Nền tảng của Cộng đồng chính trị châu Âu vẫn cần có một số điểm cần phải nghiên cứu bổ sung, cũng như làm rõ trong thời gian tới như như về: cơ cấu tổ chức, cơ chế hoạt động chính thức, thành phần lãnh đạo, chức danh,… hay vấn đề có liên quan đến ngân sách, góp phần vào cách thức, định hướng nhằm giúp nhóm duy trì hoạt động.
Cộng đồng Chính trị châu Âu dự kiến sẽ tổ chức họp 2 lần/năm, vấn đề này sẽ được bàn bạc cụ thể hơn tuỳ vào kết quả đạt được tại Hội nghị đầu tiên vào 6/10/2022. Giới phân tích đánh giá đây sẽ là cộng đồng trở thành định dạng mới của riêng EU nhằm đối trọng với các sáng kiến, định dạng đang tồn tại trong EU có sự can thiệp của các quốc gia bên ngoài.
Xem ngay: Các nhân viên hải quan Séc tham gia một sự kiện kiểm soát chung với Tổ chức cảnh sát Châu Âu Europol
Cơ hội thúc đẩy hợp tác với các quốc gia ngoài EU
Thành lập Cộng đồng chính trị châu Âu được xem là tiền đề trong việc chuẩn bị cho sự hội nhập của những ứng viên ra nhập EU, ngăn chặn sự rút lui của các quốc gia thành viên.
Đề xuất này được đưa ra trong bối cảnh giảm bớt được phần nào áp lực về thời gian đối với Liên minh châu Âu (EU) mở rộng số lượng thành viên, giúp tạo cơ hội hội nhập với những các quốc gia có nguyện vọng được gia nhập EU như trường hợp của Ukraine, các quốc gia Balkan.
Nhiều ý kiến cho rằng tiến trình gia nhập khối đối với một số nước bị chậm lại là điều không thể tránh khỏi, nếu như các quốc gia này chưa đảm bảo được yêu cầu để trở thành thành viên của EU.
Phương diện quốc tế cho thấy cán cân quyền lực, thể chế và các tổ chức đang thay đổi một cách nhanh chóng bởi những tác động chính trị giữa các quốc gia làm cho vấn đề giành tầm ảnh hưởng ở EU trong khu vực cực quan trọng và đặt ra thách thức đối với EU trong vấn đề quyết định nên hay không nên mở rộng EU thời điểm này.
Tập hợp các quốc gia gần nhau về mặt kinh tế, địa lý với cùng thách thức địa chính trị, kinh tế cũng được xem là cơ hội giúp các nước đoàn kết với nhau trong việc tìm kiếm các giải pháp để ứng phó trong bối cảnh hiện tại có lợi cho các bên trên lĩnh vực hợp tác đầu tư, giải quyết khủng hoảng.
Việc Cộng đồng này được thành lập giúp xoa dịu tâm lý mệt mỏi, tạo mối quan hệ gần gũi với các thành viên EU nhằm thúc đẩy sự hợp tác sâu rộng, liên vùng đối với các quốc gia ở Lục địa già.
Thành lập Cộng đồng chính trị châu Âu cũng cho thấy được những quyết tâm của Liên minh châu Âu trong việc tăng cường ảnh hưởng của mình, xây dựng diễn đàn để trao đổi chiến lược, hoạch định chính sách trên quy mô toàn lục địa. Cũng như để mở rộng sự tìm kiếm hợp tác giữa các quốc gia cùng nhau vượt qua khủng hoảng, bảo vệ các giá trị cốt lõi của châu Âu.
