Với năm học mới bắt đầu, trợ cấp chăm sóc con (ošetřovné) lại trở thành vấn đề được quan tâm. Chính phủ đang chuẩn bị một số thay đổi từ tháng 1/2025, mở rộng đối tượng có thể nhận được trợ cấp này. Vậy, những điều kiện nào để nhân viên có thể được nhận trợ cấp? Và nếu bạn là người kinh doanh tự do (OSVČ), bạn cần làm gì khi con bạn bị ốm? Hãy cùng tìm hiểu những điều cần biết về quyền lợi này nhé!
Ošetřovné là một khoản hỗ trợ từ bảo hiểm xã hội dành cho nhân viên phải chăm sóc con dưới 10 tuổi hoặc người phụ thuộc khác, khiến họ không thể đi làm.
Không chỉ khi con ốm, trợ cấp này cũng áp dụng khi con hoàn toàn khỏe mạnh, cụ thể như:
- Trường hợp trường học hoặc mẫu giáo bị đóng cửa (do sự cố hay tình hình dịch bệnh).
- Con bị cách ly bắt buộc.
- Người chăm sóc chính của con (như mẹ đang trong kỳ nghỉ thai sản) không thể chăm sóc do ốm đau hoặc phải nhập viện.
Trợ cấp này giúp đảm bảo người chăm sóc có thể ở bên con cái hay người cần hỗ trợ mà không phải lo lắng về tài chính khi tạm thời nghỉ việc.
Ai được quyền nhận trợ cấp chăm sóc con (Ošetřovné) năm 2024?
Để nhận được trợ cấp chăm sóc con (ošetřovné), cả người chăm sóc và người được chăm sóc cần đáp ứng những điều kiện luật định.
- Người chăm sóc phải tham gia bảo hiểm ốm đau, nghĩa là phải làm việc theo hợp đồng lao động (không áp dụng cho hợp đồng ngắn hạn hoặc hợp đồng làm việc không cố định). Cha mẹ có thể thay nhau chăm sóc trong thời gian nhận trợ cấp.
- Điều kiện khác là người được chăm sóc phải sống cùng người chăm sóc trong cùng một hộ gia đình, ngoại trừ trường hợp chăm sóc người thân trực tiếp (như con cái, anh chị em, vợ/chồng, cha mẹ của vợ/chồng hoặc đối tác đăng ký).
Người được chăm sóc có thể là:
- Trẻ em dưới 10 tuổi bị ốm, gặp tai nạn, bị cách ly hoặc khi trường học/mẫu giáo bị đóng cửa.
- Trẻ em trên 10 tuổi hoặc người lớn, nếu bác sĩ xác nhận cần sự chăm sóc của người khác.
Người cần chăm sóc phải ở tại nhà và không phải đang nằm viện (trừ trường hợp cha mẹ cùng ở với con tại bệnh viện, họ có thể được công nhận là tạm thời không thể làm việc và được hưởng bảo hiểm ốm đau).
Quy định về trợ cấp chăm sóc con (Ošetřovné) khi làm việc tại nhà và kết hợp với trợ cấp thai sản/cha mẹ
- Làm việc tại nhà (home office): Nếu bạn đang làm việc tại nhà, bạn không đủ điều kiện nhận trợ cấp chăm sóc con (ošetřovné), dù có đáp ứng các điều kiện khác.
- Kết hợp ošetřovné với trợ cấp thai sản/cha mẹ:
- Bạn không thể nhận ošetřovné cho con nếu có người khác đã nhận trợ cấp thai sản hoặc trợ cấp cha mẹ cho cùng đứa trẻ.
- Tuy nhiên, có một số ngoại lệ như:
- Người nhận trợ cấp thai sản/cha mẹ không thể chăm sóc con vì lý do khách quan (như ốm đau hoặc phải nhập viện). Lúc này, một người thân khác đáp ứng điều kiện có thể nhận ošetřovné.
- Nếu người mẹ đang nhận trợ cấp cha mẹ nhưng vẫn làm việc, thì cô ấy có quyền nhận ošetřovné.
Mức trợ cấp và thời gian nhận trợ cấp chăm sóc con (Ošetřovné)
- Thời gian nhận trợ cấp: Bạn có thể nhận trợ cấp chăm sóc con trong suốt thời gian cần thiết, nhưng tối đa là 9 ngày liên tiếp, ngay cả khi có người khác thay thế chăm sóc. Đối với cha/mẹ đơn thân chăm sóc con dưới 16 tuổi, thời gian này có thể kéo dài đến 16 ngày, bao gồm cả ngày làm việc và cuối tuần. Nếu có nhiều con ốm cùng lúc, trợ cấp chỉ áp dụng cho một đứa trẻ.
- Mức trợ cấp: Ošetřovné được tính dựa trên 60% thu nhập trung bình hàng ngày của bạn. Mức này có thể bị giảm tùy thuộc vào quy định về giảm mức trợ cấp. Bạn có thể sử dụng kalkulačka MPSV để tính mức cụ thể.
- Thanh toán trợ cấp: Trợ cấp này sẽ do ČSSZ chi trả và được thực hiện chậm nhất một tháng sau khi nhận đủ giấy tờ cần thiết.
Trợ cấp chăm sóc con (Ošetřovné) cho người kinh doanh tự do (OSVČ)
Đối với người kinh doanh tự do (OSVČ), tình hình có phần phức tạp hơn. Do luật quy định rằng OSVČ có thể tự sắp xếp thời gian làm việc, vì vậy năm 2024 OSVČ không được nhận trợ cấp chăm sóc con, kể cả khi họ tự nguyện đóng bảo hiểm ốm đau. Ngoại lệ duy nhất là trong thời kỳ dịch Covid, khi OSVČ được nhận trợ cấp từ tháng 3 đến tháng 6/2021 và sau đó từ tháng 11/2021 đến hết tháng 1/2022. Tuy nhiên, từ năm 2025, chính phủ dự kiến mở rộng ošetřovné cho cả OSVČ.
Nếu con bạn bị ốm, bạn có thể làm gì?
- Người chăm sóc khác: Lý tưởng nhất là để cha mẹ còn lại hoặc một người thân khác chăm sóc con.
- Bảo hiểm ốm đau: Dù không được nhận trợ cấp cho chăm sóc ngắn hạn, bạn có thể nhận trợ cấp chăm sóc dài hạn. Điều này áp dụng nếu người thân của bạn xuất viện sau ít nhất 7 ngày nằm viện và cần sự chăm sóc toàn thời gian trên 30 ngày.
- Bảo hiểm thương mại: Một số công ty bảo hiểm có gói bảo hiểm bao gồm cả chăm sóc trẻ trong thời gian ốm hoặc trường học đóng cửa. Bạn có thể cân nhắc lựa chọn này để giảm thiểu rủi ro tài chính.
Thay đổi trợ cấp chăm sóc con từ 1/1/2025: Mở rộng cho người làm việc tự do và lao động thời vụ
Từ đầu năm 2025, trợ cấp chăm sóc con (ošetřovné) sẽ được mở rộng cho những người làm việc theo hợp đồng ngắn hạn, người kinh doanh tự do (OSVČ), lao động nước ngoài, và những người có công việc tạm thời. Dự luật này hiện đang trong quá trình xem xét và có thể sẽ có một số thay đổi.
Điều kiện để nhận trợ cấp là phải tham gia bảo hiểm ốm đau ít nhất 3 tháng trước khi bắt đầu nhận trợ cấp. Đối với những OSVČ mới bắt đầu hoạt động trong vòng 3 tháng, nếu họ đăng ký bảo hiểm ốm đau trong 8 ngày sau khi kết thúc công việc trước đó (có tham gia bảo hiểm ốm đau), họ cũng sẽ đủ điều kiện nhận trợ cấp.
Quá trình xin trợ cấp sẽ được thực hiện hoàn toàn qua điện tử, giúp tiết kiệm thời gian đáng kể cho các bậc cha mẹ đang làm việc.
Nguồn : pruvodcepodnikanim.cz
