Praha – Theo cảnh báo mới nhất từ Státní zdravotní ústav (SZÚ), các sản phẩm thay thế thuốc lá như thuốc lá điện tử và túi nicotine đang tạo ra ảo tưởng về sự vô hại, nhưng trên thực tế, chúng tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng đối với sức khỏe. SZÚ nhấn mạnh rằng nicotine – thành phần chính trong các sản phẩm này – là chất gây nghiện mạnh và có thể gây tổn thương đến tim mạch, não bộ và hệ thần kinh.
Thông tin này được đưa ra trong khuôn khổ chiến dịch phòng ngừa mới mang tên “Buď #NicotineFree” do SZÚ phát động, nhằm nâng cao nhận thức của học sinh cấp hai và trung học phổ thông về các rủi ro liên quan đến việc sử dụng nicotine. Các số liệu điều tra gần đây cho thấy, khoảng 20% học sinh từ 13 đến 15 tuổi tại Cộng hòa Séc đang sử dụng thuốc lá điện tử, trong khi 8% đã từng sử dụng túi nicotine.
Nguy cơ tiềm ẩn từ các sản phẩm “hiện đại”
Anna Niklová, người đứng đầu Trung tâm Hỗ trợ Y tế Công cộng thuộc SZÚ, cho biết:
“Trước xu hướng siết chặt luật cấm thuốc lá và nhận thức ngày càng cao về tác hại của thuốc lá truyền thống, các nhà sản xuất đang chuyển sang quảng bá những sản phẩm thay thế như e-cigarettes hay túi nicotine dưới vỏ bọc ‘an toàn’ với thiết kế bắt mắt và hương vị hấp dẫn. Tuy nhiên, đây là các sản phẩm chứa nicotine – một chất cực kỳ gây nghiện và độc hại cho cơ thể con người.”
Nguy cơ với thanh thiếu niên và trẻ em
Theo bà Barbora Macková – trưởng ban y tế quốc gia, trẻ em và thanh thiếu niên là đối tượng đặc biệt dễ bị ảnh hưởng:
“Nikotin là chất độc. Trẻ em cần hiểu rõ điều này khi tiếp cận với các sản phẩm nhìn có vẻ vô hại nhưng thực chất chứa độc tố này. Sử dụng thường xuyên có thể dẫn đến nghiện, rối loạn cảm xúc, tăng tính bốc đồng và thay đổi các kết nối thần kinh trong não – đặc biệt nguy hiểm khi não bộ vẫn đang phát triển dưới 25 tuổi.”
Ngoài ra, việc sử dụng sản phẩm chứa lượng lớn nicotine có thể gây ngộ độc cấp tính, với các triệu chứng như: da nhợt nhạt, mồ hôi lạnh, buồn nôn, đau đầu, chóng mặt và thậm chí ngất xỉu.
Chiến dịch “Buď #NicotineFree” – nâng cao nhận thức từ học đường
Thông qua chiến dịch này, SZÚ muốn giúp học sinh nhận diện được các chiêu trò tiếp thị tinh vi của các công ty thuốc lá, đồng thời cung cấp kiến thức đúng đắn về tác hại của nicotine. Chiến dịch đặc biệt nhấn mạnh vai trò của giáo dục và phòng ngừa sớm tại trường học.
Cuộc khảo sát toàn cầu Global Youth Tobacco Survey (GYTS) năm 2022 cho thấy tỷ lệ học sinh tại Cộng hòa Séc sử dụng nicotine đang tăng – điều khiến giới chuyên gia y tế lo ngại và kêu gọi hành động tức thời.
Thông điệp cuối cùng của SZÚ rõ ràng: Không có sản phẩm thuốc lá nào là an toàn. Tránh xa nicotine là cách bảo vệ tốt nhất cho sức khỏe tim mạch, não bộ và tương lai của thế hệ trẻ.