Từ đầu tháng 6 năm nay, Cộng hòa Séc đã chính thức áp dụng những thay đổi quan trọng trong Bộ luật Lao động, mang lại nhiều cải thiện đáng kể cho người lao động – bao gồm cả công dân Séc và người nước ngoài đang làm việc tại đây. Những cải cách này không chỉ mở rộng quyền lợi về nghỉ phép, chế độ cho phụ huynh mà còn tạo điều kiện linh hoạt hơn trong cách thức làm việc, chi trả lương và nghỉ việc.
Hỗ trợ cho cha mẹ và gia đình
Một trong những thay đổi tích cực nhất là cho phép người lao động tiếp tục làm việc dưới hợp đồng riêng biệt trong thời gian nghỉ nuôi con nhỏ. Trước đây, người nghỉ thai sản hoặc nghỉ nuôi con không được phép làm cùng một công việc cho người sử dụng lao động cũ.
Ngoài ra, quyền được quay lại đúng vị trí công việc cũ sau khi nghỉ nuôi con (trước sinh nhật lần thứ hai của trẻ) cũng được đảm bảo, chứ không chỉ áp dụng với người nghỉ thai sản như trước. Đây là điểm mới đặc biệt hữu ích cho các gia đình người nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại Séc.
Bảo vệ người lao động và hỗ trợ tài chính khi thôi việc
Luật mới quy định rằng người phải nghỉ việc vì lý do sức khỏe lâu dài hoặc bệnh nghề nghiệp sẽ được nhận mức bồi thường tương đương 12 tháng lương – điều chưa từng được quy định trước đây.
Về trợ cấp thất nghiệp, từ tháng 1/2026, người lao động sẽ nhận được 80% thu nhập trung bình trong giai đoạn đầu, thay vì 65% như trước, tuy thời gian hưởng trợ cấp đầy đủ sẽ ngắn hơn. Đây là bước đệm tài chính quan trọng cho người lao động, đặc biệt là người nước ngoài gặp khó khăn khi chuyển đổi việc làm.
Linh hoạt hơn trong giờ làm và nhận lương
Giờ đây, người lao động làm việc trực tiếp tại công ty cũng có thể đàm phán giờ làm linh hoạt, tương tự như những người làm việc từ xa trước đây. Tuy nhiên, điều này cần có sự đồng thuận bằng văn bản giữa người lao động và chủ sử dụng lao động.
Một thay đổi đáng chú ý khác là cho phép chi trả lương bằng ngoại tệ, ví dụ euro, thay vì chỉ bằng đồng koruna (CZK). Điều này giúp ích cho người nước ngoài có nhu cầu hỗ trợ gia đình ở quê nhà hoặc có giao dịch tài chính xuyên biên giới.
Cải thiện chế độ nghỉ phép
Luật mới mang đến một loạt ngày nghỉ có lương và không lương cho các dịp đặc biệt:
- Đám cưới: Người lao động được nghỉ hai ngày, trong đó một ngày (ngày cưới) có lương. Cha mẹ được nghỉ một ngày có lương nếu con cái kết hôn; con cái được nghỉ một ngày không lương nếu cha mẹ cưới lại.
- Tang lễ: Có thể nghỉ một ngày có lương và tối đa 5 ngày không lương khi có người thân qua đời.
- Đưa người thân đi khám bệnh hoặc đến trường: Cả thời gian đi và về đều được tính là nghỉ phép cần thiết – điều mà trước đây chỉ áp dụng cho chiều đi.
Chuyển việc dễ dàng hơn
Trước đây, thời hạn báo nghỉ việc chỉ tính từ ngày đầu tháng tiếp theo. Nay, thời gian thông báo bắt đầu ngay từ ngày nộp đơn, giúp người lao động chủ động hơn trong việc chuyển việc.
Ngoài ra, người lao động trong thời gian báo nghỉ (dưới 2 tháng) được nghỉ tới 4 ngày có lương để đi phỏng vấn hoặc tìm việc mới – tăng đáng kể so với mức nửa ngày mỗi tuần trước đây.
Việc làm nhẹ cho thiếu niên từ 14 tuổi
Theo luật mới, trẻ từ 14 tuổi trở lên có thể làm các công việc mùa hè nhẹ nhàng mà không cần phải hoàn tất chương trình giáo dục bắt buộc như trước. Điều này tạo điều kiện cho thanh thiếu niên, bao gồm con em người nước ngoài, có thêm trải nghiệm và thu nhập trong thời gian nghỉ hè.
Nguồn expact