Tại Cộng hòa Séc, ngày càng nhiều người dân chú ý đến các khoản phí mà bác sĩ yêu cầu khi đi khám chữa bệnh. Từ phí đăng ký, vật liệu y tế cao cấp, sử dụng thiết bị đặc biệt, cho đến các khoản phí hành chính theo năm – không phải khoản nào cũng hợp pháp. Nhiều người vẫn chưa hiểu rõ mình có phải trả tiền không, dẫn đến gia tăng số lượng đơn khiếu nại lên các cơ quan bảo hiểm y tế.
Khiếu nại gia tăng nhanh chóng
Theo VZP – Quỹ bảo hiểm y tế lớn nhất nước Séc, năm 2023 có tới 134 trường hợp người dân khiếu nại về các khoản phí tại cơ sở y tế. Trong khi ba năm trước, con số này chỉ là 16. Chỉ trong vài tháng đầu năm 2024, đã có gần 60 người gửi phản ánh.
Mặc dù con số này còn nhỏ so với tổng số hơn 6 triệu khách hàng của VZP, nhưng cho thấy một xu hướng: người dân ngày càng quan tâm và dám lên tiếng khi cảm thấy quyền lợi bị ảnh hưởng.
Tuy nhiên, theo nhận định của chính VZP, vẫn còn rất nhiều người không dám khiếu nại vì sợ bị bác sĩ đối xử không tốt, hoặc vì không nắm rõ quy định về các khoản phí.
Khi nào phải trả phí?
1. Khám ngoài giờ làm việc thông thường
Nếu bạn muốn được khám sớm hoặc muộn hơn giờ hành chính của bác sĩ – giờ vốn đã được bảo hiểm chi trả – thì bác sĩ có quyền yêu cầu một khoản phí. Đây là khoản thanh toán cho thời gian làm việc ngoài giờ, chứ không phải cho kỹ thuật y tế cụ thể. Phí này có thể dao động từ vài trăm đến hàng ngàn korun.
Tuy nhiên, vì không có quy định rõ ràng, mức phí này hoàn toàn do từng bác sĩ quyết định. Ngoài ra, không có yêu cầu bắt buộc bác sĩ phải ghi nhận thời gian cụ thể trong sổ sách hoặc khai báo với bảo hiểm – điều này gây khó khăn trong việc kiểm tra, minh bạch hóa.
2. Phí cho việc vắng mặt không lý do
Bác sĩ có thể thu phí nếu bệnh nhân không đến khám theo lịch hẹn mà không báo trước. Tuy nhiên, khoản phí này phải được bệnh nhân đồng ý từ trước – lý tưởng là bằng văn bản hoặc trong hợp đồng chăm sóc y tế cá nhân.
3. Gói dịch vụ nâng cao (nadstandardní balíčky)
Nhiều phòng khám hiện nay cung cấp “gói dịch vụ cao cấp” với các tiện ích như:
- Đặt lịch khám theo giờ chính xác
- Quyền chọn bác sĩ và y tá
- Ưu tiên khám nhanh ngoài giờ
- Tư vấn từ xa qua điện thoại
- Khu vực chờ riêng, yên tĩnh hơn
Những dịch vụ này không được bảo hiểm y tế chi trả. Vì thế, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thanh toán riêng, thường theo gói nửa năm hoặc cả năm.
Lưu ý quan trọng: Người bệnh có thể từ chối mua các gói dịch vụ này mà vẫn được chăm sóc y tế như bình thường. Bác sĩ không được phép từ chối khám nếu bệnh nhân không trả tiền cho những tiện ích nâng cao.
Những khoản phí không được phép thu
- Phí đăng ký bệnh nhân mới, dù được gọi bằng bất kỳ tên nào – đây là khoản phí đã bị cấm từ lâu.
- Ép buộc bệnh nhân mua gói dịch vụ cao cấp để được khám nhanh hơn hoặc được phục vụ tốt hơn.
Nếu phòng khám yêu cầu những khoản phí này, người dân nên lưu lại hóa đơn và gửi đơn phản ánh lên cơ quan bảo hiểm.
Nhiều phòng khám tư bị phạt vì thu phí không minh bạch
Ngoài các trường hợp kể trên, cơ quan tài chính của nhà nước cũng thường xuyên kiểm tra các cơ sở không ký hợp đồng với bảo hiểm – điển hình là phòng khám nha khoa, phụ khoa, hoặc trung tâm hỗ trợ sinh sản.
Năm ngoái, các cơ quan chức năng đã nhận được 86 đơn tố cáo và xử phạt hơn một nửa trong số đó, với tổng số tiền phạt lên tới hàng triệu korun.
Một số sai phạm phổ biến:
- Không có bảng giá rõ ràng
- Tính phí dựa trên các chi phí không hợp lý hoặc không thể chứng minh
- Không lưu trữ tài liệu kế toán theo quy định
- Tính phí cao hơn so với mức được cho phép hoặc quy định
Lời khuyên dành cho bệnh nhân
- Hãy luôn yêu cầu bác sĩ giải thích rõ từng khoản phí trước khi thanh toán.
- Nếu không rõ khoản phí có thuộc danh mục bảo hiểm chi trả không, hãy hỏi thẳng quỹ bảo hiểm của bạn.
- Bạn có quyền từ chối những khoản không hợp lệ và có thể gửi đơn khiếu nại nếu cảm thấy quyền lợi bị xâm phạm.
Nguồn Novinky
