Các bộ trưởng giáo dục và thanh niên của Liên minh châu Âu (EU) đã nhóm họp tại Brussels trong tuần này để bàn thảo hàng loạt biện pháp nhằm bảo vệ thanh thiếu niên trên môi trường số, trong bối cảnh các vấn đề như bắt nạt mạng, thông tin sai lệch và nghiện công nghệ đang gia tăng đáng lo ngại. Một trong những đề xuất được đưa ra là cấm hoàn toàn điện thoại di động trong trường học – biện pháp vốn đã được triển khai tại một số quốc gia EU như Pháp, Hà Lan, Ý, một số vùng của Tây Ban Nha và gần đây là Luxembourg.
Tuy chưa có sự thống nhất về việc liệu lệnh cấm có hiệu quả tích cực hay không, nhưng thông điệp chung được đưa ra rất rõ ràng: EU muốn có những quy định nghiêm ngặt hơn đối với công nghệ khi liên quan đến trẻ em.
Hạn chế mạng xã hội và siết chặt kiểm soát độ tuổi
Ngoài vấn đề điện thoại, nhiều quốc gia còn đề xuất giới hạn truy cập mạng xã hội với người dưới 15 tuổi. Pháp đang đi đầu trong sáng kiến này, và nếu không đạt được sự đồng thuận ở cấp độ EU, họ tuyên bố sẽ tự hành động. Bộ trưởng phụ trách trí tuệ nhân tạo của Pháp, Clara Chappaz, đang nỗ lực tạo liên minh với Tây Ban Nha, Hy Lạp và Ireland để thúc đẩy Ủy ban châu Âu hành động. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng từng kêu gọi cấm sử dụng điện thoại thông minh đối với trẻ em dưới 11 tuổi và thắt chặt việc xác minh độ tuổi trên nền tảng mạng xã hội.
Tây Ban Nha là một trong những nước tích cực nhất trong việc bảo vệ trẻ em trên không gian mạng. Theo ông Rubén Pérez Correa, Thứ trưởng Thanh niên và Trẻ em của Tây Ban Nha, một đạo luật bảo vệ trẻ em mới đang được thảo luận, theo đó sẽ mở rộng việc sử dụng Cartera Digital – ứng dụng ví danh tính quốc gia – để xác minh người dùng đủ 18 tuổi trước khi được xem video YouTube hoặc tạo tài khoản mạng xã hội. Tây Ban Nha cũng đề xuất các nền tảng phải tích hợp các công cụ kiểm soát dành cho phụ huynh một cách mặc định.
Thách thức trong xác minh độ tuổi
Mặc dù nhiều luật của EU đã yêu cầu các nền tảng số phải kiểm tra độ tuổi người dùng – như Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số (DSA), Chỉ thị Dịch vụ Truyền thông Nghe nhìn (AVMSD), hay Quy định Bảo vệ Dữ liệu Chung (GDPR) – nhưng thực tế vẫn chưa có hệ thống xác minh độ tuổi nào hiệu quả, đáng tin cậy và đảm bảo quyền riêng tư. Meta (công ty mẹ của Facebook và Instagram) cho rằng trách nhiệm nên thuộc về các kho ứng dụng, chứ không phải nền tảng.
Hiện tại, một dự thảo quan trọng là Quy định về Vật liệu Lạm dụng Tình dục Trẻ em (CSAM) vẫn đang được Hội đồng EU thương thảo, trong đó cũng nhấn mạnh yêu cầu cần có xác minh độ tuổi để bảo vệ trẻ em trước các nguy cơ lạm dụng.
Theo Bộ trưởng Giáo dục Ba Lan Barbara Nowacka, không quốc gia nào có thể tự mình triển khai hiệu quả các biện pháp này mà không có sự phối hợp chung từ EU. “Đây là một dự án dài hạn, nhưng hoàn toàn khả thi nếu có sự hợp tác,” bà nhấn mạnh.
EU chuẩn bị hành động cụ thể hơn
Ủy viên châu Âu phụ trách Công bằng thế hệ, Thanh niên, Văn hóa và Thể thao – ông Glenn Micallef – khẳng định bảo vệ trẻ em là ưu tiên hàng đầu. EU đang chuẩn bị tung ra một số sáng kiến mới, bao gồm hướng dẫn chung toàn EU về bảo vệ trẻ em, kế hoạch hành động chống bắt nạt mạng, và một nghiên cứu toàn diện về ảnh hưởng của mạng xã hội tới sức khỏe tâm thần – dự kiến sẽ công bố trước cuối năm 2025.
Đồng thời, các tổ chức thanh niên cũng lên tiếng yêu cầu EU thực thi nghiêm túc các luật đã có, như DSA, AVMSD và chiến lược “Internet Tốt hơn cho Trẻ em”, nhằm đảm bảo an toàn thực sự cho thế hệ trẻ trong môi trường số.
Nguồn : euronews
