Các cơ quan y tế châu Âu đang phát cảnh báo khẩn sau khi Pháp ghi nhận hàng loạt ca nhiễm vi rút Chikungunya – loại vi rút nguy hiểm từng phổ biến tại Nam Mỹ và Ấn Độ. Diễn biến mới này cho thấy nguy cơ dịch bệnh truyền nhiễm bùng phát ngày càng cao tại châu Âu do biến đổi khí hậu và sự lan rộng của muỗi nhiệt đới.
Pháp ghi nhận ca nội địa, đảo Reunion bùng phát dịch
Theo Đài France24, ít nhất 8 ca Chikungunya đã được ghi nhận tại Pháp đại lục trong tháng 6/2025. Trước đó, vào tháng 5, đảo Reunion – lãnh thổ hải ngoại của Pháp tại Ấn Độ Dương – cũng xác nhận đợt bùng phát dịch với hàng trăm ca nhiễm.
Chikungunya là bệnh do muỗi truyền, gây sốt cao, đau khớp dữ dội và trong một số trường hợp có thể dẫn đến tổn thương nội tạng nghiêm trọng. Căn bệnh hiện chưa có thuốc đặc trị và vắc xin phòng ngừa vẫn còn nhiều tranh cãi về độ an toàn sau một số phản ứng phụ được ghi nhận tại Anh.
Cảnh báo lan rộng: Từ Chikungunya tới Dengue và West Nile
Không chỉ dừng lại ở Chikungunya, châu Âu còn chứng kiến sự gia tăng đáng báo động của nhiều bệnh truyền nhiễm khác do muỗi gây ra. Trong năm 2024, khu vực đã ghi nhận:
- 304 ca sốt Dengue nội địa, tăng gấp đôi so với năm 2023 (130 ca) và gấp 4 lần so với 2022 (71 ca).
- 1.436 ca vi rút West Nile tại 19 quốc gia – gần gấp đôi số ca của năm trước (713 ca).
Tại Anh, riêng năm 2024 ghi nhận 904 ca sốt Dengue nhập khẩu, chủ yếu từ du khách đi về từ các nước nhiệt đới.
Nguy cơ từ muỗi nhiệt đới và biến đổi khí hậu
Các chuyên gia cho rằng biến đổi khí hậu đã tạo điều kiện thuận lợi để muỗi mang mầm bệnh – vốn chỉ sống tại vùng nhiệt đới – sinh sôi và định cư ổn định tại châu Âu. Các quốc gia như Pháp, Bỉ và Anh đã đưa ra khuyến cáo về “làn sóng xâm lấn từ từ” của muỗi Aedes và Culex.
Cơ quan Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh châu Âu (ECDC) khuyến nghị các biện pháp chủ động như:
- Dọn sạch vật chứa nước đọng quanh nhà
- Dùng thuốc xịt côn trùng và mặc áo dài tay
- Ngủ trong màn hoặc phòng có điều hòa
Vắc xin gây tranh cãi, chính sách y tế bị thử thách
Tuần qua, Anh đã đình chỉ chương trình tiêm vắc xin Chikungunya cho người trên 65 tuổi sau khi ghi nhận hai ca tử vong và 21 phản ứng phụ nghiêm trọng sau tiêm. Diễn biến này làm dấy lên lo ngại về tính an toàn của biện pháp phòng ngừa hiện có.
Tuy không lây trực tiếp từ người sang người, các bệnh do muỗi gây ra có thể lan rộng theo chuỗi: muỗi địa phương đốt người nhiễm bệnh rồi tiếp tục truyền bệnh cho cộng đồng.
Mùa hè 2025 – Bản lề ứng phó bệnh truyền nhiễm mới
Giới chuyên gia đánh giá mùa hè 2025 sẽ là thời điểm bản lề trong chiến lược phòng chống các bệnh truyền nhiễm mới nổi tại châu Âu. Các quốc gia đang tăng cường giám sát dịch tễ và kêu gọi công dân thực hiện nghiêm túc các khuyến nghị y tế khi đi du lịch, đặc biệt là đến những khu vực đang ghi nhận ca bệnh.
Dù phần lớn người dân vẫn tập trung vào các rủi ro từ nắng nóng và biến đổi khí hậu, giới y tế cảnh báo rằng các dịch bệnh cũ có thể đang âm thầm trở lại, với tốc độ lây lan và tác động không kém phần đáng lo ngại.
Nguồn: tuoitre
