Châu Âu đang trải qua mùa hè khắc nghiệt với nhiệt độ cao kỷ lục, trong khi tỷ lệ các hộ gia đình có điều hòa không khí chỉ ở mức khoảng 20%. Nhiều nước ghi nhận mức nhiệt lên tới 30°C vào ban đêm, song phần lớn người dân vẫn phải chống chọi với nắng nóng bằng quạt điện, túi chườm đá và các biện pháp thủ công.
Nhiệt độ tăng cao nhưng điều hòa vẫn là hàng hiếm
Trong khi gần 90% các hộ gia đình ở Mỹ có trang bị máy lạnh, thì tại châu Âu, chỉ khoảng 1/5 số hộ có điều hòa không khí. Con số này còn thấp hơn ở nhiều nước:
- Vương quốc Anh: chỉ 5% nhà có điều hòa, chủ yếu là loại di động
- Đức: ước tính chỉ 3% nhà có trang bị thiết bị làm mát
- Tây Ban Nha và Ý có tỷ lệ cao hơn nhưng vẫn thấp so với nhu cầu hiện tại
Tình trạng này diễn ra trong bối cảnh châu Âu đang nóng lên nhanh gấp đôi mức trung bình toàn cầu do tác động của biến đổi khí hậu.
Điều hòa không phổ biến vì chi phí và văn hóa
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), nguyên nhân chính khiến điều hòa ít phổ biến ở châu Âu là do khí hậu truyền thống ôn hòa, chi phí năng lượng cao và thiết kế nhà ở cổ điển không hỗ trợ lắp đặt hệ thống làm mát.
Nhiều ngôi nhà tại Anh và các nước Bắc Âu được xây dựng trước năm 1900, với cấu trúc không phù hợp để lắp đặt điều hòa trung tâm. Việc cải tạo cũng gặp khó do hạn chế về mặt thẩm mỹ và quy định xây dựng, đặc biệt ở các khu đô thị cổ.
Ngoài ra, giá điện tăng mạnh sau khủng hoảng năng lượng năm 2022 càng khiến việc sử dụng điều hòa trở nên xa xỉ với nhiều hộ gia đình.
Lo ngại về khí hậu khiến châu Âu do dự mở rộng điều hòa
Việc mở rộng sử dụng điều hòa không khí cũng vấp phải trở ngại từ cam kết môi trường. EU đặt mục tiêu trung hòa khí hậu vào năm 2050, trong khi điều hòa tiêu thụ nhiều điện và thải nhiệt ra môi trường.
Nghiên cứu cho thấy sử dụng điều hòa tại Paris có thể khiến nhiệt độ bên ngoài tăng thêm 2–4°C, đặc biệt trong những ngày nắng nóng đỉnh điểm tại các thành phố lớn.
Tây Ban Nha đã ban hành quy định giới hạn điều hòa công cộng ở mức tối thiểu 27°C nhằm tiết kiệm năng lượng.
Nhu cầu điều hòa sẽ tăng mạnh trong tương lai
Bất chấp những rào cản hiện tại, nhu cầu lắp đặt điều hòa ở châu Âu đang có xu hướng tăng mạnh. IEA dự báo số lượng thiết bị làm mát tại EU có thể đạt 275 triệu chiếc vào năm 2050, gấp đôi so với năm 2019.
Hạ tầng chưa sẵn sàng cho mùa hè kiểu mới
“Châu Âu có truyền thống chống chọi mùa đông, nhưng chưa quen với mùa hè cực đoan”, ông Brian Motherway – Giám đốc Văn phòng Hiệu quả Năng lượng của IEA – nhận định. “Các ngôi nhà hiện đại cần được thiết kế không chỉ để giữ ấm, mà còn để làm mát hiệu quả trong tương lai.”
Nguồn: znews
