Thông tin lan truyền trên mạng xã hội cho rằng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa mới xếp thuốc tránh thai vào nhóm chất gây ung thư nhóm 1 là sai lệch. Việc phân loại này đã được áp dụng từ năm 2005 với một số loại thuốc tránh thai cụ thể.
Một số loại thuốc tránh thai nằm trong Nhóm 1 từ năm 2005
Theo Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), thuộc WHO, thuốc tránh thai kết hợp (chứa estrogen và progestogen) đã được xếp vào Nhóm 1 – chất gây ung thư cho người từ năm 2005. Việc phân loại dựa trên bằng chứng khoa học cho thấy có đủ cơ sở xác nhận nguy cơ ung thư, đặc biệt là ung thư vú.
Ngược lại, thuốc tránh thai chỉ chứa progestogen (mini pill) hiện nằm trong Nhóm 2B – có thể gây ung thư cho người, tức là nguy cơ thấp hơn.
Mức độ nguy cơ khác nhau giữa các chất trong cùng nhóm
IARC nhấn mạnh rằng phân loại nhóm không phản ánh mức độ nguy hiểm tương đương. Nhóm 1 bao gồm cả thuốc lá, rượu, amiăng, virus viêm gan B, ánh nắng mặt trời, thịt chế biến sẵn… nhưng không đồng nghĩa rằng tất cả các chất này đều gây ung thư với nguy cơ như nhau.
Việc so sánh thuốc tránh thai với thuốc lá hoặc rượu là không có cơ sở khoa học.
Tác động đa chiều của thuốc tránh thai
Nghiên cứu năm 2023 của Đại học Oxford cho thấy thuốc tránh thai nội tiết có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú từ 20–30%, nhưng đồng thời làm giảm nguy cơ một số loại ung thư khác như ung thư nội mạc tử cung, đại trực tràng và buồng trứng.
Việc sử dụng thuốc tránh thai nên dựa trên tư vấn y tế và không nên thay đổi chỉ vì các thông tin thiếu kiểm chứng trên mạng xã hội.
TikTok lan truyền thông tin sai lệch
Nhiều video trên TikTok cho rằng thuốc tránh thai “nguy hiểm như rượu và thuốc lá”. Thông tin này bị đánh giá là gây hiểu lầm, khi người xem không phân biệt được giữa mức độ bằng chứng khoa học và mức độ gây ung thư thực tế.
Khuyến nghị dành cho người dân
WHO và các tổ chức y tế tại châu Âu tiếp tục khuyến nghị sử dụng thuốc tránh thai có kiểm soát, dưới hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Tại nhiều quốc gia EU như Đức, Pháp, Bỉ, thuốc tránh thai vẫn nằm trong danh mục được chi trả một phần từ hệ thống bảo hiểm y tế.
Việc tiếp nhận thông tin y tế từ các nguồn chính thức được xem là yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe sinh sản và kiểm soát nguy cơ bệnh lý.
Nguồn: euronews