Một loại thuốc tiêm phòng HIV mới với hiệu lực kéo dài một năm vừa vượt qua giai đoạn thử nghiệm đầu tiên, theo thông báo từ công ty dược phẩm Mỹ Gilead Sciences. Nếu được chấp thuận, đây có thể trở thành phương pháp bảo vệ lâu dài nhất hiện nay chống lại virus HIV – tác nhân gây ra bệnh AIDS.
Bước đột phá trong nghiên cứu phòng ngừa HIV
Theo nghiên cứu công bố trên tạp chí y khoa Lancet, có 40 người không nhiễm HIV đã tham gia thử nghiệm với hoạt chất lenacapavir. Kết quả cho thấy không có tác dụng phụ nghiêm trọng nào và chất này vẫn tồn tại trong cơ thể người tham gia sau 56 tuần. Điều này mở đường cho các thử nghiệm tiếp theo với số lượng tình nguyện viên lớn hơn.
Injekce này là một dạng mới của dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) – phương pháp giúp ngăn chặn sự nhân lên của virus trong cơ thể. Nhờ đó, ngay cả khi có tiếp xúc với HIV, người sử dụng vẫn không bị nhiễm bệnh.
Giải pháp khắc phục nhược điểm của các phương pháp hiện tại
Hiện nay, PrEP chủ yếu được sử dụng dưới dạng viên uống hàng ngày hoặc tiêm mỗi tám tuần. Tuy nhiên, điều này đặt ra nhiều thách thức như sự tuân thủ của người dùng và khả năng tiếp cận thuốc, đặc biệt là tại các khu vực có điều kiện y tế hạn chế.
Ông Richard Angell, đại diện của tổ chức từ thiện Terrence Higgins Trust tại Anh, nhận định:
“PrEP dạng viên uống hàng ngày đã tạo ra bước ngoặt trong cuộc chiến chống HIV. Thật tuyệt vời khi thấy kết quả ban đầu cho thấy injekce PrEP có thể kéo dài hiệu lực tới 12 tháng. Chúng ta cần sẵn sàng để đưa phương pháp này vào thực tiễn.”
Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng ngay cả PrEP dạng viên cũng chưa thực sự phổ biến, khi nhiều đối tượng nguy cơ cao như phạm nhân hoặc người không có điều kiện tiếp cận dịch vụ y tế vẫn gặp khó khăn trong việc sử dụng thuốc.
Hy vọng mới trong cuộc chiến chấm dứt đại dịch HIV
Với khả năng chỉ cần tiêm một lần mỗi năm, thuốc mới không chỉ giúp giảm gánh nặng sử dụng thuốc hàng ngày mà còn đảm bảo nguồn cung ổn định ngay cả trong trường hợp khủng hoảng tài chính hoặc gián đoạn chuỗi cung ứng.
Đứng đầu nhóm nghiên cứu phát triển thuốc chống HIV tại Gilead Sciences là nhà khoa học người Séc, Tomáš Cihlář. Ông từng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển remdesivir, một loại thuốc điều trị COVID-19, và được trao giải thưởng Neuron năm 2020 vì những đóng góp xuất sắc trong lĩnh vực khoa học.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện có khoảng 39,9 triệu người trên toàn cầu nhiễm HIV. WHO đặt mục tiêu chấm dứt đại dịch vào năm 2030, trong đó việc mở rộng khả năng tiếp cận các phương pháp phòng ngừa như PrEP đóng vai trò quan trọng.
Sự xuất hiện của injekce PrEP với hiệu lực lên tới một năm là một bước tiến lớn, mang lại hy vọng mới trong cuộc chiến ngăn chặn sự lây lan của virus HIV trên toàn cầu.
Nguồn CT24
